Weerstand bij (familie)opstellingen: wat te doen?

Ik organiseer regelmatig familieopstellingen en merk dan toch wat weerstand bij mensen. Sommige mensen ervaren druk vanuit een groep en voelen zich onveilig als ze hun vraag voor zoveel vreemde ogen moeten toelichten. Ook bestaat er angst voor het onbekende: wel van gehoord hebben maar niet weten wat het echt inhoudt. En daar hun mening op baseren. Vanuit het hoofd, de ratio, opstellingen willen verklaren, analyseren terwijl opstellingenwerk gedragen mag worden vanuit het gevoel. Hoe ga je nu om met deze weerstand bij familieopstellingen?

Weet je wat jij moet doen? Een familieopstelling!

Tegenwoordig zijn familieopstellingen goed bekend. Dit komt o.a. natuurlijk door de boeken van Els van Steijn, met de metafoor van de fontein en of je wel in de juiste bak staat. Daarnaast is het opstellingenwerk van Hylke Bonnema (opstellingen 2.0) bekend. Dit maakt dat ik vaker mensen aan de lijn heb, die dat weleens willen ervaren. Meestal zijn deze mensen dan ook weer door collega’s of vrienden getipt.

Weet je wat jij eens zou moeten doen? Een familieopstelling!

De indruk die ik krijg, is dat mensen de verwachting hebben dat een opstelling een ‘quick-fix” is. Helaas, dat is niet zo! Een opstelling bied je enorm veel inzicht. Echter, je problemen of de uitdagingen die je in het leven ervaart, zijn niet ineens als sneeuw voor de zon verdwenen. Je hebt daar nog “innerlijk werk” op te doen!

Zie ook mijn blogs hierover:

Een opstelling is geen wondermiddel (zie link)
Een opstelling; een quick-fix voor je problemen? (zie link)

Maar wat als je dan een opstelling wil doen en je hoort dat een groep present is? Of dat het fenomenologisch wordt genoemd? Of dat er gevoeld mag worden? Wat doe je als je weerstand ervaart?

Wat voor soorten weerstand bestaan er?

Volgens het boek van Ien van der Pol (Coachen als professie) zijn er zes redenen voor weerstand. Een opsomming:

Verzet tegen dwang. Een voorbeeld: jouw leidinggevende vindt het nodig dat jij coaching volgt. Hij kan het waarom goed uitleggen. Echter jij hebt er een andere mening over. Je gaat wel naar de coach maar van harte is het niet.
Angst voor de heftigheid. Een coach die er voor jou is, jou aandacht geeft en (door)vraagt, kan als intens en heftig worden ervaren.
Weinig of geen vertrouwen. Sommige mensen vertrouwen niemand. Wellicht uit angst dat het vertrouwen wordt beschaamd of worden teleurgesteld.
Angst voor veranderen. Als men gecoacht wordt maar stiekem niet wil veranderen want “zo ben ik nu eenmaal”.
Angst voor wat opgerakeld wordt. Soms kom je door coaching achter zaken waarvan je niet wil dat deze opgerakeld worden.
Schaamte. Bij het jezelf bloot geven. je open en kwetsbaar opstellen, kan het zomaar gebeuren dat er schaamte optreedt. Men is niet zo als men had willen zijn.

Het kan goed zijn dat een van deze redenen voor weerstand spelen bij mensen die een vraag willen inbrengen. Hieronder ga ik nog dieper in op weerstand bij opstellingen.

Weerstand bij (familie)opstellingen

Hier noem ik enkele mogelijke oorzaken:

Privacy gevoelig: Familieopstellingen kunnen diep gaan: op persoonlijk en emotioneel niveau. Mensen kunnen terughoudend zijn om hun persoonlijke zaken bloot te leggen voor anderen.
Onbegrip of gebrek aan informatie: Onbekendheid met de principes en doelen van familieopstellingen kan leiden tot onbegrip en weerstand. Dit geldt ook voor mensen die niet goed geïnformeerd zijn.
Eerdere negatieve ervaringen: Als iemand negatieve ervaringen heeft gehad met het werken in een groep bijvoorbeeld, kan dit leiden tot algemene weerstand tegen nieuwe benaderingen.

Bekijk ook eens het filmpje met mijn ervaring op dit vlak.

Wat kun je doen bij weerstand?

Ik geef je een paar tips:

Je hoeft helemaal niks te doen met de weerstand.
Makkelijk zat! Als de weerstand zo groot is dat je blokkeert dan lekker zo laten of de tijd geven. Ik heb weleens een vraaginbrenger gehad die het echt erg spannend vond, zo spannend dat ze ruim tien minuten erover deed om een representant uit te zoeken die haar vader en moeder mochten representeren. De weerstand is op deze manier verlammend en niet dienend.
Laat verwachtingen zoveel mogelijk los.
Vergeet de verhalen die je hebt gehoord van anderen, wat je hebt gelezen in boeken/ artikelen, wie van de aanwezigen je vader of moeder mag representeren. Zit op je billen en wees (zoveel mogelijk als kan) in het hier & nu. Het wijst zich vanzelf.
Kom samen met een goede vriend(in), familielid, collega…
Vaak voelen we ons onveilig in een (onbekende) groep omdat we (nog) geen verbinding ervaren met de anderen. Dat lost zich vanzelf op als je iemand meeneemt waarmee je het samen kan ervaren!
Kom eerst eens ervaren voordat je zelf een vraag inbrengt.
Familieopstellingen zijn door de boeken van Els van Steijn meer bekend geraakt. Waardoor veel mensen gelijk een vraag willen inbrengen en willen onderzoeken m.b.v. een opstelling. What’s the rush? Neem je tijd. Heb je een begeleider gevonden waar je een goed gevoel bij hebt, kijk dan eens of je eerst mag ervaren hoe het eraan toe gaat. Blijft het gevoel goed? Boek dan een opstelling!
Ga op onderzoek uit.
Wat is hetgeen de weerstand jou wil vertellen? Wat kun je onderzoeken aan de hand van de weerstand?

Kies datgene wat voor jou het beste bij je behoefte en overtuigingen past. Dat hoeft niet perse datgene te zijn wat een ander voorstelt. Voel of het voor jou klopt. En als het klopt, dan mag daar ook best een beetje gezonde spanning bij horen!

Weet … er zijn alternatieven!

Daarnaast is het goed om te weten dat er andere opties mogelijk zijn (anders dan in een groep een opstelling doen), te weten:

Een 1 op 1 opstelling; je komt dan bij mij in de praktijk. We onderzoeken samen je vraag, stellen je vraag op m.b.v. poppetjes of vloerankers, bespreken de inzichten en maken een actieplan.
Een prive-opstellingsavond; in een klein comité stel je je vraag op. Ik regel de representanten en locatie. We bespreken samen je vraag en achteraf ook de inzichten en de acties.

Mocht je dit interessant vinden, neem dan gerust contact met me op! Uiteraard ben je ook vrij om eerst een Opstellingsavond als deelnemer bij te wonen.